Piękne plaże, malownicze, zabytkowe miasta otoczone polami oliwek i wyjątkowa kuchnia celebrująca dobroczynne działanie oliwy z oliwek… Turcja Egejska, znana również jako tureckie wybrzeże szczęścia, to raj dla odwiedzających, pełny różnorodnych atrakcji turystycznych, Błękitnych Rejsów i tras żeglarskich, a także wyśmienitych dań przygotowywanych z lokalnych składników, a wszystko to w zapierającym dech w piersiach otoczeniu. Już w starożytności, najpotężniejsi władcy budowali swoje państwa-miasta na egejskich szlakach handlowych, gdzie na przestrzeni wieków zachodziły najistotniejsze przemiany historyczne. Przyjrzyjmy się tajemniczej przeszłości tego regionu.
Spis treści
Sceneria dla epickiej opowieści: Podróż przez Troję
Położone w wiosce Tevfikiye, w prowincji Çanakkale, starożytne miasto Troja jest jednym z najważniejszych stanowisk archeologicznych na świecie i jednocześnie jednym z najbardziej intrygujących miejsc w Turcji Egejskiej. Posiadająca dziewięć warstw archeologicznych i nieprzerwaną 3000-letnią historię Troja została wpisana na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO w 1998 roku. W tym starożytnym mieście rozpoczyna się również Szlak Eneasza będący pierwszym i jedynym Szlakiem Kulturowym Rady Europy, który ma swój początek w Türkiye (Turcji). Wybitne Muzeum Troi, wyróżnione najbardziej prestiżowymi nagrodami muzealnymi w Europie, prezentuje kolekcję artefaktów i znalezisk z wykopalisk w regionie. W prowincji Çanakkale, w uroczej, egejskiej wiosce Behramkale, można odwiedzić też starożytne miasto Assos, położone na szczycie wzgórza, z którego rozpościera się niesamowity widok na morze. W najwyższym punkcie tego wzniesienia została zbudowana Świątynia Ateny. W Assos można też zobaczyć pozostałości innych budowli, takich jak agora, gimnazjon i teatr. Do najbardziej znanych mieszkańców tego miasta należał Arystoteles, który założył tu swoją słynną szkołę filozoficzną, zanim wyruszył do Pałacu Macedońskiego, aby zostać nauczycielem Aleksandra Wielkiego.
Skarby Izmiru
Mając w planach zwiedzanie starożytnych miast w Turcji Egejskiej, nie można pominąć Efezu, który co roku przyciąga tysiące turystów z kraju i zagranicy. W czasach swojego rozkwitu, przypadających na okres hellenistyczny i rzymski, Efez był jednym z największych miast portowych, a w 2015 roku został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Do najważniejszych atrakcji tego miejsca należą Biblioteka Celsusa, największa tego typu budowla w Türkiye (Turcji) mogąca pomieścić 30 000 osób, starożytny teatr, Brama Mazeusa i Mitridiusza, Świątynia Hadriana i Świątynia Artemidy, czyli jeden z siedmiu cudów starożytnego świata oraz „domy na tarasach” ukazujące jak żyły zamożne, rzymskie rodziny. Będąc w Efezie warto również odwiedzić Dom Marii Panny, Grób Świętego Jana i Jaskinię Siedmiu Śpiących.
Kolejne starożytne miasto wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO – Pergamon, położone jest w pobliżu miejscowości Bergama w prowincji Izmir. Czasy świetności Pergamonu przypadają na okres hellenistyczny, rzymski i bizantyjski. Ponadto tutaj znajdował się jeden z siedmiu kościołów wymienionych w Apokalipsie św. Jana. Wśród budowli w Pergamonie, które przetrwały do dzisiaj są Świątynia Ateny, Trajaneum (Świątynia Trajana) i Biblioteka Pergamońska. Podczas spaceru z najwyższego punktu Akropolu do współczesnej Bergamy można podziwiać panoramę całego miasta ze wzgórza. Jeszcze jedną atrakcją tego miejsca jest Świątynia Serapisa, znana również jako „Czerwona Bazylika”.
Oprócz starożytnych miast usytuowanych na wybrzeżu Morza Egejskiego, wiele antycznych ośrodków znajduje się również w głębi regionu. Dwa z nich, Aizanoi w prowincji Kütahya i Sardis (Sardes) w prowincji Manisa, zostały wpisane na informacyjną listę światowego dziedzictwa UNESCO. W Denizli można też odwiedzić starożytne miasto Hierapolis, które wraz trawertynami w Pamukkale od 1998 r. stanowi zabytek kulturalno-przyrodniczy według UNESCO. Natomiast Afrodyzja także będąca częścią listy światowego dziedzictwa UNESCO i wspaniałe starożytne miasto Sagalassos położone są w pobliżu Burdur, po drodze do Aydın.
Historia zachwycającego regionu Muğla, na styku Morza Egejskiego i Śródziemnego, sięga aż 8 tys. lat wstecz. Nic dziwnego, że pełno tu pozostałości z poprzednich epok i starożytnych miast, w tym Kaunos, Knidos i Tlos. Tutaj też można odwiedzić dwa sąsiadujące ze sobą antyczne ośrodki, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, Ksantos i Letoon. Ważnymi zabytkami w pierwszym z nich, Ksantos, czyli dawnej stolicy Licji, są grobowce z czasów starożytnych. Kierując się do spokojnego miasteczka Datça, położonego u zbiegu obu mórz, po drodze trzeba odwiedzić starożytne miasto Knidos. Z tarasu widokowego tego dawnego ośrodka kultury i sztuki, a także centrum handlu, można obserwować punkt, w którym Morze Egejskie i Morze Śródziemne łączą się ze sobą i poczuć magię tego miejsca, wyróżniającego się swoim wyjątkowym położeniem i historią.